Rollator-APK geeft inzicht in zorgtechnologiebehoefte

Samen met netwerkpartner SOL hielden negentien tweedejaarsstudenten van Hogeschool Rotterdam in mei een bijzonder event in het Huis van de Wijk IJsselmonde: een rollator APK-dag voor wijkbewoners. Het pilotproject bood een goede gelegenheid om bewoners te vragen naar hun relatie met zorgtechnologie.

En daarmee gaf de bijeenkomst tegelijkertijd bruikbare input voor de verdere invulling van het Medical Delta Living Lab 'Ondersteunende technologie voor thuis’. Dit living lab onderzoekt hoe ondersteunende technologie optimaal ingezet kan worden om mensen met gezondheidsproblemen of functionele beperkingen te ondersteunen in hun dagelijkse leven, en hen zo lang mogelijk zelfstandig te laten leven in de eigen leefomgeving. 

Jongeren ontmoeten ouderen

Studenten uit zes verschillende zorg- en welzijnsopleidingen werkten tien weken samen in vier transdisciplinaire teams. Ze kregen de kans om in contact te komen met een doelgroep die ze anders weinig tegenkomen tijdens hun studie. Voor veel ouderen bleek dat contact net zo waardevol. De combinatie van ontmoeting, praktische ondersteuning en gesprek leidde tot wederzijds begrip en nieuwe inzichten.

De samenwerking met SOL bleek een sleutel tot succes. Niet alleen wist de organisatie bewoners te bereiken die eerder buiten beeld bleven, ook speelde het Huis van de Wijk een belangrijke rol in het opbouwen van vertrouwen.

Tijdens het event verzorgden studenten onder meer interviews, gaven ze voorlichting over zorgtechnologie, boden ze een wasstraat voor rollators aan en deden een complete APK-check. Ook kregen bewoners een boekje met tips mee. Indien nodig, werd de rollator ter plekke afgesteld.

Waardevolle informatie over ouderen en hun zelfredzaamheid

Dat de behoefte aan rollatoronderhoud groot is, bleek snel: waar acht bewoners zich vooraf hadden aangemeld, kwamen er uiteindelijk meer dan twintig opdagen. Slechts drie van hen hadden eerder een keuring laten doen. De meeste rollators waren tweedehands en meer dan drie jaar oud. Problemen met remmen en slijtage kwamen vaak voor. Negen op de tien mensen wist niet hoe de rollator goed afgesteld moest worden. De APK-check gaf hen letterlijk een gevoel van veiligheid.

Een opvallende observatie kwam van een bewoonster met een nieuwe rollator: de smalle banden bleken ongeschikt voor tramrails, wat tot gevaarlijke situaties leidde. Ook werden er creatieve oplossingen geconstateerd, zoals boodschappentassen vastgemaakt met touw en ducttape. Dat illustreert niet alleen de noodzaak van onderhoud, maar ook de vindingrijkheid van ouderen die niet altijd toegang hebben tot passende voorzieningen.

Naast informatie over het gebruik van de rollator, leverden de gesprekken met bewoners ook andere waardevolle inzichten op. Zo ervaren ouderen boven de 75 jaar veel obstakels bij het zelfstandig wonen: van fysieke achteruitgang tot beperkte toegang tot vervoer en aanpassingen in huis. Eenvoudige technologieën, zoals automatische verlichting, bewegingssensoren of val-alarmen, worden gewaardeerd, maar zijn vaak onbekend of moeilijk te gebruiken. De drempel om nieuwe technologie te proberen is hoog, tenzij iemand persoonlijk ondersteunt bij het gebruik.

De ‘rollatorbijeenkomst’ ondersteunde ouderen bij hun mobiliteit én leverde waardevolle informatie over ouderen en hun zelfredzaamheid, participatie en de rol van technologie.

Rollatorcheck verder uitgerold

“Het evenement beantwoordde veel vragen en leidde tot nieuwe vragen. Het is daarmee een prachtige start van het living lab gebleken,” zegt dr. Lottie Kuijt-Evers (Hogeschool Rotterdam), een van de programmaleiders bij Medical Delta Living Lab 'Ondersteunende technologie voor thuis’.

Vanuit Hogeschool Rotterdam wordt samengewerkt met de digitale community Scouters en de minor Zorgtechnologie aan een keuzehulp voor rollators. Daarnaast zijn er concrete verzoeken binnengekomen voor vergelijkbare events op andere locaties in Rotterdam. De pilot startte in Rotterdam en wordt nu breder gedragen door het programmaconsortium. Met de partners in Leiden en Den Haag staan al soortgelijke evenementen gepland. Hier wordt het onderzoek voortgezet. 

“Het rollator-event laat zien hoe met relatief eenvoudige middelen studenten, professionals en bewoners samengebracht kunnen worden. Naast waardevolle kennis ontstond ook verbinding. Het is daarmee een voorbeeld van transdisciplinair samenwerken in de praktijk, met zichtbare impact op de gemeenschap, en een voorbeeld van vraaggestuurd onderzoek en innovatie.”